HUKUK TARİHİ Dersi TANZİMAT DÖNEMİ: OSMANLI HUKUKUNUN MODERNLEŞMESİ soru detayı:
SORU:
Kanun-i Esasi ne zaman ve neden ilan edilmiştir?
CEVAP:
1839 Tanzimat Fermanı’nın ilanı ile başlayan
reform hareketlerinin (modernleşmenin) sonucu olan
Osmanlı Devleti’nin ilk anayasası (Kanun-ı Esasi), 23
Aralık 1876’da ilan edilmiştir. 1831 tarihli Belçika
Anayasası ve 1850 tarihli Prusya Anayasası’ndan
esinlenilerek düzenlenen Kanun-ı Esasi’nin meşruiyeti, bir
yandan İslam Hukukuna dayandırılırken, diğer yandan da
ülke ve millet menfaati gibi dünyevî kavramlara
dayandırılmıştır. Zira amaç, Tanzimat Dönemi’nin
başlarından beri aynıydı: Osmanlı Devleti’ni sahip olduğu topraklarla (ülkesiyle) ve insan unsuruyla (milletiyle)
beraber parçalanmadan bir arada tutabilmek. Bu esas da
Kanun-ı Esasi’nin birinci maddesinde öngörülmüştü. Söz
konusu maddeye göre “Osmanlı Devleti ülkesiyle
bölünmez bir bütündür”.