MEDYA SİYASET KÜLTÜR Dersi Medya Kültürünün Ekonomi Politiği soru detayı:

CEVAP:

Kapsam ekonomileri, aynı firmada iki veya daha fazla ürünü üretmenin toplam maliyeti, bu ürünleri ayrı ayrı iki veya daha fazla ilişkili olmayan firmalarda üretmenin toplam maliyetinde az olduğunda söz konusu olur. Kapsam ekonomileri, ürünler ortak üretilen ürünler olduğu için, eşdeyişle birinin üretimi diğerine bağlı olduğu için ve varolan üretim faktörleri birden fazla ürün üretmek için paylaşılabildiği için gerçekleşir. Örneğin, bir sinema filmi yapılıp sinemalarda gösterildikten sonra, DVD şeklinde tüketicilere satılabilir veya tüketicilere kiralanabilir. Kablolu TV üzerinde izle öde biçimiyle yine satılabilir. Ayrıca, bir film gösterime girdiğinde, filmle ilgili oyuncak ve giysi üretimlerinin üretme haklarını başka üreticilere satabilir ve bundan önemli gelir elde edebilir. Bunun yanı sıra, çoğu stüdyolarda hem film yapılmakta hem de TV programları. Her iki ürün üretiminde de aynı kişiler ve aynı makine ve ekipman ile aynı dağıtım kanalı kullanılır. Bu ürünler, aynı firma içerisinde aynı işgücü ile üretilen ürünler olduğu için, bunların üretiminde kapsam ekonomileri söz konusu olur. Kapsam ekonomilerinin söz konusu olması, farklı ürünler üreten firmaların birleşmeleri veya ortak girişim kurmalarını teşvik eder. Kapsam ekonomilerinin medya sektöründe bu denli yaygın olmasının ve medya sektörünün ayırt edici bir özelliği haline gelmesinin temel nedeni, medyanın ürettiği ürün ve sunduğu hizmetin yapısıdır. Bir piyasa için üretilen herhangi bir ürün, yeniden biçimlendirilerek bir başka piyasada satılabilmektedir. Örneğin, bir haber programı için bir ülke başbakanı ile yapılan bir görüşme, aynı kanalın ana haber bülteninde haber formatında yeniden düzenlenerek kullanılabilmektedir. Medya şirketleri mal ve hizmetlerini eşzamanlı olarak iki birbirinden ayrı ve farklı piyasalarda satar. Bilindiği gibi medyanın ürettiği iki çıktı; televizyon programları, günlük gazete, dergi makalesi gibi “içerik” ve izleyici/dinleyici ya da okuyucudur. Eğlence ya da haberler, izleyicilerin, dinleyicilerin ya da okuyucuların satın aldıkları ve medyanın sattığı medya çıktı biçiminden birisini oluşturur. Televizyon programları, gazeteler ya da dergilerde yer alan makalelerin kendine çektiği izleyici, dinleyici ya da okuyucu ise medyanın ikinci çıktısını oluşturmaktadır