OSMANLI TARİHİ (1876-1918) Dersi BÜYÜK OYUN: YENİDEN DOĞU SORUNU soru detayı:

CEVAP:

Berlin Antlaşması’yla, Karadağ bağımsız hale geldiği gibi, halkının çoğunluğu Müslüman Arnavut olan Gosina ve Plava nahiyeleri de yine Karadağ’a bırakılmıştı. Aynı antlaşmayla, Kalamas ve Salamarya nehirlerinin oluşturduğu hatta kadar olan yerler ise, Osmanlı Devleti ile anlaşması şartıyla Yunanistan’a vaat edilmişti. Fakat bu bölgede yaşayan halkın ekserisi Rum, Ulah ve Hıristiyan Arnavutlar’dan oluştuğu gibi, Yunanistan’ın talep ettiği Yanya’da Müslüman Arnavutlar (Toska) ve Teselya’da da Türkler meskûn idiler. Yunanistan’a vaat edilen Kalamas-Salamarya hattının belirlenmesi durumunda Yanya şehrinin nereye ait olacağı konusu belirsiz bir hâl alıyordu. Zaten bu şehirde Türkler, Arnavutlar ve Rumlar birlikte yaşamaktaydı. 1879 yılı Ocak ayında Yunan hudut komisyonu toplandığı bir sırada, Yanyalı Rumlar Avrupa devletleri sefirlerinden Yanya’nın Yunanistan’a verilmesini istediler. Bunun üzerine güneydeki Arnavut beyleri birleşerek, söz konusu isteğe karşı çıktılar. Daha sonra bu birlik hareketi, Katolik Arnavutların yaşadığı kuzey bölgesine ve hatta tüm Arnavutluğa yayıldı. Hareketin taraftarları, Selanik, Kosova, İşkodra ve Yanya’yı da içine alacak ve imtiyazlı statüde olacak Arnavutluk Eyaleti’ni oluşturmak istiyorlardı.