TÜRK TİYATROSU Dersi KENTLERDE GELİŞEN TİYATRO GELENEĞİMİZ KARAGÖZ- ORTAOYUNU-MEDDAH soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Karagözde oyun düzeni nasıldır? 


CEVAP:

Tasvir adı verilen Karagöz figürleri çoğunlukla deve derisinden yapılır. Dana, sığır, manda derisinden yapıldığı gibi, ışık geçirten pürtüklü Ali Kurna kâğıdından da yapıl-dığı olur. Tasvirleri, ya bir tasvir ustası, ya da Karagözcü’nün kendisi yapar. Karagöz-cüler ortalama beş kişiden oluşur. Görüntüleri oynatan Hayalî-Hayalbâz denilen usta, Çırak ve çırağa yardım eden Sandıkkâr denilen bir kişi ve türküleri okuyan Yardak ile Dayrezen denilen def çalan kimse. Görüntülerin üzerine yansıtıldığı perdenin kenarları çiçekli bezden, üzerine görüntü düşürülen yer ise, beyaz mermerşahi ya da patiskadan-dır. Perdenin arkasında ve tabanında, üzerinde meşaleler, sonraları Şem’a denilen mumlar konulan Destgâh denilen raflar vardır. Görüntülerin bağlı bulunduğu yaklaşık 60 cm. uzunluğundaki sopalar oynatma sırasında yatay ve perdeyle dik açı oluşturacak biçimde tutulur. Bu değnekleri kullanmaya El Peşrevi denilir. Oyun başlamadan önce, seyirciyi oyuna hazırlayan, konuyla ilintili ya da ilintisiz perdeye düşürülen resimlere Göstermelik denir. Göstermelik nârekenin cırlak sesiyle kalkar ve semai eşliğinde Ha-civat seyirciye göre soldan perdeye gelir. Perde gazeli ve teganniden sonra Karagöz de sağdan gelir ve muhavere başlar. Tasvirlerde, Karagöz’de kırmızı, Hacivat’da yeşil renk baskındır