FOTOĞRAF KÜLTÜRÜ Dersi OPTİK YOLUYLA YÜZEY ÜZERİNDE GÖRÜNTÜ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Karanlık kutunun hangi sanatçılar tarafından kullanıldığını anlatınız.


CEVAP: Üç boyutlu nesnelerin, bu şekilde yüzey üzerinde iki boyutlu olarak ortaya çıkartılması en çok da ressamların ilgisini çekmiştir. Bu yönüyle bakıldığında, karanlık kutu iyi ve kolay kullanılan bir kopyalama aygıtıdır. Bu anlamda en ünlü ressam Hollandalı Johannes Vermeer (1632-1675) olmuştur. Onun başyapıt niteliğini taşıyan birçok eserinin karanlık kutu yoluyla Vermeer tarafından üretildiği konusunda hem fikir olmasını sağlayacak bilimsel çalışmalar yapılmıştır. Bu bağlamda peşine düşülmesi gereken konu, bir ressamın karanlık kutu yoluyla kopyacılık yapması değildir. Ressamların çıplak gözle görme yerine optik yoluyla gördüklerini resmetmeye yönelmeleri, ressamlar açısından yeni bir görme durumudur. Resmeden kişi açısından bakıldığında, çıplak gözle gördüğü dış dünya, karanlık kutunun içinde ikiboyutlu bir görüntü olarak oluşur. Bu iki boyutlu dünya, dış dünyanın bütün fiziksel öğeleriyle birlikte hareketi de içerir. Yeşil ağaçlar, akan ırmak, yürüyen insanlar fiziksel gerçeklerine uygun olarak karanlık kutu içinde görüntü olarak oluşması, kuşkusuz dönemin insanlarını etkilemiştir. Bütün bu sürecin bir temel belirleyicisi de karanlık kutunun çıplak gözle görülen fiziksel gerçeği yatay-dikey belli bir çerçeve içinde sınırlandırarak üretmesidir. Bu önemli durumdur. İnsanoğlu bunu ilk kez, bu aygıt yoluyla toplumsal yaşam içine sokmuştur. Karanlık kutu, insanların çıplak gözle gördüğü geniş alan içinde yatay-dikey olarak belirlediği yani sınırlandırdığı çerçevenin yüzey üzerinde görüntü olarak ortaya çıkartması, görme açısından da yeni bir durumdur. Fiziksel gerçeklerin bu şekilde yüzey üzerinde sunulmasını İtalyan düşünür, Giovanni Batista Delta Porta (1535?-1615) ünlü eseri olan Doğa Büyüsü (1558; Magia Naturalis) adlı çalışmasında ele almıştır. Resim yapmak isteyenlere karanlık kutuyu bir aygıt olarak önermiştir. Karanlık kutunun verdiği görüntünün konturlarını kalemle çizin ve daha sonra da boyayın demeye getirmiştir.