CEVAP:

Bilgi ve iletişim sözcüklerinin bir araya getirilerek kullanılmasıyla ortaya çıkan “bilişim” terimi, Türk Dil Kurumu’nca “insanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akla uygun bir bi- çimde işlenmesi bilimi” olarak tanımlamıştır. Bilişim terimi “enformasyon” ve “otomasyon” kelimelerinin bir araya getirilmesinden türetilmiş olan Fransızca kökenli “enformatik” terimine karşılık gelmektedir ve genel olarak enformasyonun otomatik makineler aracılığıyla işlenmesi anlamında kullanılmıştır (Avşar ve Öngören, 2010: 41).

Bilgisayar ve bilişim sözcükleri zaman zaman birbirleri yerine kullanılagelmişlerdir. Fakat her ikisi de farklı anlamlara sahiptirler. Zira bilişim bir bilim dalını, bilgisayar ise ana işlemci, salt okunur bellek, rasgele erişilen bellek, çevre giriş çıkış birimleri, iş- letim yazılımı ve uygulama yazılımı gibi donanım- lardan oluşan bir makineyi ifade eder. Bilgisayar, kullanıcılardan aldığı bilgi ve komutlarla aritmetik ve mantıksal işlemleri yapabilen ve yaptığı işlem- lerin sonuçlarını saklayabilen, saklanan bilgilere istenildiğinde ulaşılabilen elektronik bir makinedir (Dülger, 2015: 62). Bu bilgilere genel olarak “veri” adı verilmektedir. Veri, bilgisayar tarafından üze- rinde işlem yapılan her türlü değeri ifade etmek- tedir. Bir bilgisayarda ya da bilgisayarlar tarafından okunabilen araçlarda (CD, USB, taşınabilir bellek) saklanabilen, üzerinde işlem yapılabilen her şey ve- ridir. Bu saklama ve sonradan okuma işlemini ya- pabilmek için verilerin uygun şekilde sayısal kod- lara dönüştürülmesine ve gerektiğinde eski haline getirilip okunabilmesine yardımcı olacak alfabeye de “yazılım dili” denilmektedir (Dülger, 2015: 84). İşte bilgisayar, her türlü bilgiyi veri denilen sayısal kodlar aracılığıyla işleyen ve yazılım diliyle bunu kullanıcılara aktaran makinedir.

Bilişim sözcüğü ise bilgisayara göre daha üst bir kavramı ifade etmek için kullanılmaktadır. Bilişim hem verilerin işlenmesini, yani “bilgi işlemi”, hem de bilgi işlemin sonucunun aktarılmasını, yani “veri iletişimini” ifade eden bir kavramdır. Teknik, ekonomik, sosyal, hukuk ve benzeri alanlardaki verinin saklanması, saklanan bu verinin otomatik olarak işlenmesi, organize edilmesi, değerlendiril- mesi ve aktarılması kavram olarak bilişimin konu- sudur (Avşar ve Öngören, 2010: 42). Bu noktadan hareketle bilgisayar sistemlerinden değil bilişim alanı ve/veya bilişim sisteminden söz edilmektedir (Avşar ve Öngören, 2010: 45). Dolayısıyla her bil- gisayarın bir bilişim sistemi olduğu ancak herhangi bir bilişim sisteminin zorunlu olarak bir bilgisayar olmadığı kabul edilmelidir. Buna örnek olarak, bilgisayarın bazı işlevlerini yerine getiren ancak yukarıda açıklaması yapılan bilgisayar tanımına uymayan cep telefonları, kişi ya da araçları otoma- tik olarak tanıyan güvenlik araçları, ev aletlerinin işlemcileri ya da araç bilgisayarları veyahut POS cihazları, ATM’ler verilebilir (Dülger, 2015: 75).