XIX. YÜZYIL TÜRK DÜNYASI Dersi KAZAK MODERNLEŞMESİ soru detayı:
SORU:
Kazak bozkırının dört eyalete ayrılması hangi olay sonrasında gerçekleşmiştir?
CEVAP:
Ruslar Kazakların yaşadığı bölgelerin hepsini işgal ettikten sonra 1868’de Bozkır Bölgesi İdari Kanunları çıkarıldı. Kazak toprakları Kazaklara ortak kullanım için verilmiş devlet malı olarak gösterildi ve tüm Kazak toprakları Rusya devletinin malı sayıldı. Rus yönetiminin kendi hanlarını atama çabası sonuçsuz kaldı, Rusların atadığı hanlar ya tamamen yok sayıldı veya örgütlü direnişle karşılaştı. Bunun sonucunda sultan makamı da ortadan kaldırıldı. Kazak bozkırı eski kabile sınırlarını dikkate almadan dört eyalete (oblast) ayrıldı: Turgay, Akmolinsk (Akmola), Semipalatinsk (Semey) ve Semireçye. 1868 düzenlemelerine göre Sırderya ve Yedisu eyaletleri Türkistan Genel Valiliğine, Ural ve Turgay eyaletleri Orenburg Genel Valiliğine, Akmola ve Semey eyaletleri ise Batı Sibirya Genel Valiliğine bağlandı. Bu eyaletlerin başında Rus askeri valisi bulunuyordu. Ayrıca bu eyaletler Rus idari sistemine göre bölgelere (volost) ve alt bölgelere ayrıldı. Bölge düzeyinde yerel yönetim bir ölçüde sürebildi, ancak bu da Rus yönetiminin seçilen memurları onaylamasına bağlıydı. 1869’da çıkan geçici kanunla kabile örgütlenmesine tümden son verildi. Bölge düzeyinde dahi Kazak memurlara izin verilmedi. Kazaklar arasında yapılan bütün seçimlerin Rusların onayından geçmesi şartı getirildi.