XIX. YÜZYIL TÜRK DÜNYASI Dersi KAZAK MODERNLEŞMESİ soru detayı:
SORU:
Kazak Milliyetçilerini Batıcılardan ayıran özellikler nelerdir?
CEVAP:
XIX. yüzyılın sonuna doğru Kazak aydınları arasında milliyetçilik eğilimi kendini göstermeye başladı. Kazak ulusal kimliği aydınlarca göçebe bir geçmişin kültürel simgeleri etrafında biçimlendi. XX. yüzyıl başında Kazak aydınlarının dünya görüşünde “hain Çarlık Rusyası” duygusu hâkimdi, ancak bu bir siyasi grup oluşturma derecesinde billurlaşmamıştı. 1902-1903’te Rus polisi Kazakça yönetim karşıtı ilk bildirileri yakalamaya başladı. Rus ve Batı düşüncesi karşısında teslimiyetçi bir tavır sergileyen Batıcılardan farklı olarak, Kazak milliyetçileri daha ziyade Çağatay edebiyatına ve geleneksel Kazak folkloruna ilgi duyuyor, Rus kültürünün etkisinden uzak durmaya çalışıyorlardı. Bu kesimin en tanınmışları Alihan Bökeyhanulı (1870-1937), Ahmed Baytursın (1885-1937), Mir Cakıp Dulatulı (1885-1937) ve Mağcan Cumabayuli (1876-1938) idi.