XIX. YÜZYIL TÜRK DÜNYASI Dersi KUZEY TÜRKLERİNDE UYANIŞ VE REFORM soru detayı:
SORU:
Kazan’ı ve Astrahan’ı ele geçiren Rus Devleti'nin XVIII. yüzyıla kadar Müslüman Tatarlara karşı süren tutumu, Tatarları nasıl etkiledi?
CEVAP:
Tatarlar, iki yüz seneden fazla ağır bir baskı altında kaldılar. Rus Devleti, bu süre içinde onları baskı yoluyla Hıristiyanlaştırmaya çalıştı. Bu baskılar Tatarları pasif direnişe ve İslam dinine daha sıkı sarılmaya yöneltti. Baskılardan uzak durmak için, Tatarların önemli bir kısmı köylere ve uzak yerlere yerleşmek zorunda kaldılar. Bu zorlamalar tamamen sonuçsuz kalmadı; az sayıda da olsa bazı Tatarlar ve Tatar aristokrasisinin önemli bir kısmı Hıristiyanlığı kabul etti. Ortodoksluğa giren ilk Tatarlar “Eski Kreşinler” (Hıristiyanlar) adıyla anılır.
Baskı siyaseti XVIII. yüzyılın sonlarına kadar devam etti. Büyük Petro (1682-1725) zamanında Hıristiyanlığa geçen Tatarlar vergiden ve askerlikten muaf tutuluyordu. 1740’ta hükümet bir fermanla İslam dininde ısrar edenlerin vergilerini iki katına çıkardı. Bundan iki yıl sonra ise yeni bir kararla Kazan vilayetindeki camiler yıktırıldı; kısa bir süre içinde 418 cami yerle bir edildi. Bütün bu baskılar Tatarlar arasında din değiştirenlerin sayısını pek arttırmadı.