SORU: Kentleşmeyle ilgili yaşanan gelişimeler nelerdir?
CEVAP: Öncelikle başkentin bayındırlık, altyapı, genel temizlik ve sağlık sorunlarını çözmek amacıyla 1855 yılında İstanbul Şehremaneti (belediye) kuruldu. Ardından oluşturan İntizam-ı Şehir Komisyonu, belediyecilik hizmetlerinin etkin bir biçimde verilebilmesi için başkentin on dört belediyeye bölünmesini önerdi. 1858’de kurulan ve Beyoğlu-Galata bölgesini içine alan birim kent yönetiminde ilk uygulama olmasına rağmen Paris Belediyesinin adından esinlenilerek, buraya Altıncı Daire-i Belediyye ismi verildi. 1868’den itibaren önce gelişmiş liman ve ticaret merkezlerinde kurulan belediyeler, 1877’de çıkarılan Vilayet Belediye Kanunu ile tüm imparatorluğa yaygınlaştırıldı. Temizlik işlerine gelince: Klasik dönemde devlet çöp toplama işi için para harcamaz, aksine mezbeleci ve arayıcı esnafı denen ve bu işe talip olan zümre devlete ücret öderdi. Küfeler ve çöp zembilleri (çuval) ile halkın kapısını çalan ve çöp toplayan arayıcı esnafı, çöplerden çıkan değerli veya işe yarar eşyaları satarak geçinirdi. 19. yüzyıla dek bu şekilde yürüyen genel temizlik işleri, Altıncı Daire-i Belediyye’nin kurulmasından sonra resmi makamların sorumluluğuna devredildi. Bu dönemde arabalarla toplanan çöpler iskeleye götürülerek ve mavnalarla taşınarak Adalar açığında akıntıya bırakmaya başlandı.
