CEVAP:

Kıta Avrupa’sındaki devletçi geleneğin en çarpıcı örneği Almanya idi. Alman hükümetinin idari geleneği İngiliz hükümetinden çok farklıydı. Alman bürokrasisi etkinliğiyle meşhurdu. İngiliz sanayileşmesinde hemen hemen hiç rol oynamayan askeri düşünceler, Alman hükümetinin yöneticilerinin temel hareket noktalarından biri oldu. Bu yüzden 1850’lerde Almanya sanayileşmeye başladığı zaman görevliler oldukça aktif bir rol oynadılar. Yeni gelişen sanayileri İngiliz rekabetine karşı korumak için devlet tarafından koruyucu gümrük tarifeleri konuldu. Demiryollarının inşasında sermayeye kar garantisi veren ve belirli tekel hakları bağışlayan devletin katkısı önemliydi. Alman demiryollarının büyük bir bölümü özel şirketlerce inşa edilse de önemli bir bölümü devletin mülkiyetindeydi ve resmi olarak işletiliyordu. Bu durum hükümetin elinde ekonomiyi etkilemek için önemli bir araç oldu. Mesela bazı sanayi dallarının teşviki için farklılaştırılmış yük tarifeleri kullanıldı.