BİLİM FELSEFESİ Dersi BİLİMSEL AÇIKLAMA soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Kitcher’ın birleştirici açıklama modelinde “çıkarım
tipi”ni kısaca açıklayınız.


CEVAP:

Kitcher’ın birleştirici açıklama modelinde
“Çıkarım tipi” kavramı, ilgili bilim insanları topluluğunun
belli bir zamanda kabul ettikleri K önermeler kümesi ve
bu kümenin öğelerinden oluşan çıkarımlara ilişkindir.
K kümesinin öğelerine K-önermesi, öncülleri ve sonucu
K-önermeler olan tümdengelimsel ve tümevarımsal
çıkarımlara K’ ye göreli olarak kabul-edilebilir çıkarım,
kısaca K-çıkarımı diyoruz.
K’nin (yani K-önermeleri kümesinin) tutarlı olduğu ve
K’nin tümdengelimsel sonuçlarının gene K’ ye ait olduğu
varsayılır. Dolayısıyla öncülleri K’ ye ait olan her geçerli
tümdengelimsel çıkarım bir K-çıkarımıdır.
Öte yandan tümevarımsal K-çıkarımlarının öncülleri,
sonucu etkileyen tüm K-önermelerini kapsamalıdır. Yoksa
iki farklı tümevarımsal K-çıkarımının sonuçları çelişkili
olabilir.
Dolayısıyla (her K-çıkarımının sonucu, tanım gereği, K’
ya ait olduğundan) K kümesinde çelişik önermeler
bulunacaktı. Bu ise, K tutarlı olduğundan, olanaksızdır.