TÜRKÇE BİÇİM BİLGİSİ Dersi Temel Kavramlar soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Kökten yeni kelime oluşturma sürecinde izlenmesi gerekenleri kısaca açıklayınız.


CEVAP:

Köklerden yeni kelimeler oluşturulurken Türkçenin ses özellikleri göz önünde bulundurulur. Buna göre köke gelen ek, ünlü ve ünsüz uyumlarına girer. Ayrıca eklenme sırasında, sonda bulunamayan ünsüz çiftleri veya Türkçede bulunmayan ikiz ünlü ortaya çıkarsa kökle ek arasına yardımcı sesler girer. Bunlar, ilgili bölümlerde ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Ancak bugün yardımcı ses olarak adlandıran ve belli durumlarda ortaya çıkan seslerin bir kısmı, Türkçenin eski dönemlerinde söz sonunda bulunurken daha sonra düşmüş olan seslerdir. Ancak bu çalışma çerçevesinde yardımcı ses terimi kullanılacaktır (Johanson, 2011). Türkçede eklenme sırasında kök ve gövdelerde herhangi bir değişiklik olmadığı görüşü yaygındır. Bu, kök ve ek arasında bir kaynaşma olmadığı; eklerin, eklendikleri kök ve gövdelerden kolayca ayrılabildiği anlamında, genellikle, doğrudur.