ORHON TÜRKÇESİ Dersi KÖKTÜRKLER soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Köktürk Kağanlığı’nın kurulması, Bilge Kağan yazıtında nasıl anlatılmaktadır?


CEVAP: Köktürk Kağanlığı’nın kuruluşu, II. Köktürk Kağanlığı döneminde yani Bumın Kağan’ın ilk devleti kurmasından yaklaşık 180 yıl sonra dikilen Köl Tigin Yazıtı doğu yüzü 1. satırı ile Bilge Kağan Yazıtı doğu yüzü 2. satırından itibaren, Bilge Kağan’ın ağzından anlatılmaktadır. Bu anlatım günümüz Türkçesiyle şöyledir: “Üstte mavi gök altta kara toprak yaratıldığında, ikisinin arasında insanoğlu yaratılmış. İnsanoğullarının üzerinde atalarım dedelerim Bumın Kağan (ve) İştemi Kağan tahta oturmuş. Tahta oturarak, Türk halkının devletini, yasalarını yönetmiş düzenlemiş. Dört taraf hep düşman imiş, ordular sevk ederek dört taraftaki halkı hep almış, hep bağımlı kılmış. Başlılara baş eğdirmiş, dizlilere diz çöktürmüş.” (Talat Tekin, Orhon Yazıtları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1988, s. 8-9 ve 36-37.)