SORU: Kolonilerin şekli türlere göre nasıl bir değişiklik gösterir?
CEVAP: Kolonilerin şekli de türlere özel bir durum gösterir. Hastalık olgularından yeni izole edilen suşlara ait koloniler küçük, yuvarlak ve üzerleri düzgün (smooth karakterde S-tipi koloni) iken, eskimiş veya birçok pasajı yapılmış suşların bazı kolonileri kenarları çentikli, üzerleri pürüzlü ve mat bir görünümdedir (rough karakterde, R-tipi koloni). Mikoplazma ve L-formlarında, ortası düğmeli kolonilere rastlanır. Kolonilerin, bakteri cinslerine ve çevre koşullarına göre, pigment, koku, hemoliz karakteri ve diğer özelliklerinde de bazı değişiklikler meydana gelebilir. Örneğin, Bacillaceae familyasına ait aerobik (B. anthracis, B. cereus, B. subtilis, vb.) ve anaerobik cinslerde (klostridiumlar) kolonilerin kenarları filamentlidir. Proteus vulgaris kanlı agar üzerinde dalgalar halinde yayılan bir üreme tarzı gösterir. Pseudomonas aeruginosa ortama yaydığı pigment nedeniyle besiyerinin (nutrient agar) rengini yeşile dönüştürür. M-tipi (mukoid) koloni tipi kapsüllü veya mukoid salgı oluşturan bakterilerde (Örn. Diplococcus pneumoniae, Klebsiella pneumoniae, vb.) görülür. Bu kolonilere öze değdirilince iplik gibi bir uzama görülür. Tipik hücre duvarı oluşturamayan bakteriler katı ortamlarda üstü ve yanları düzensiz, ortası düğmeli ve granüllü koloniler meydana getirirler. Bu koloni tarzı oluşumuna penisilin, kimyasal maddeler, yüksek ozmotik basıncın etkisi bulunmaktadır.