İLETİŞİM SOSYOLOJİSİ Dersi Kitle İletişim Kuramları soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı neyi ifade etmektedir?


CEVAP:

Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımına kadar
iletişim araştırmaları temelde medyanın insanlara
ne yaptığını yani nasıl etkilediğini sorgulamış ve
bir yanıt bulmaya çalışmışlardır. Ancak kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı ile birlikte asıl insanların medya ile ne yaptığı sorusu önem kazanmıştır. Böylece vurgu etki kavramından izleyici kavramı üzerine kaymıştır. Yani iletinin sadece göndericinin niyet ettiği şey olmadığını izleyicinin onu nasıl anlamlandırdığına da bağlıdır. Bu yaklaşım, insanların toplumsal ve psikolojik kökenli ihtiyaçlarının olduğunu ve bu ihtiyaçları farklı kaynaklardan giderdiklerini ileri sürmektedir. Bu
kaynaklardan birisinin de medya olduğunu dolayısıyla insanların medyayı kullandığını ileri sürmektedir. Medyanın insanları esir aldığı düşüncesine karşı çıkar. İnsanlar yemek yiyerek açlıklarını, komedi filmlerini izleyerek gülme gereksinimlerini, duygusal filmler ya da diziler izleyerek duygu
gereksinimlerini, heyecanlı filmler izleyerek heyecan gereksinimlerini giderirler.
Denis McQuail, Blumler ve Brown (1972) yaptıkları araştırmalarda televizyon izleyicilerinin televizyondaki yarışma programlarını benzer biçimde “kullanan” grup olduğunu ortaya koymuştur. İzleyicilerin büyük çoğunlukla yarışma programlarını
dört temel doyum için izledikleri ya da kullandıkları ortaya çıkmıştır: Kedini takdir etme; toplumsal
etkileşim; heyecan; eğitim.