YENİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ II Dersi Osmanlı’nın 19. Yüzyılını Hazırlayan Sosyal ve Kültürel Şartlar soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Lale devrini kısaca anlatınız.


CEVAP:

Sultan III. Ahmet, sadrazamı Damat İbrahim Paşa le önemli yenliklere imza atarlar. Bu dönemde Batı’nın önemli merkezlerine ilk olarak Osmanlı elçiler gönderilir ve matbaa açılarak ilk kitapların basımına geçilir. Yalova’da kâğıt, İstanbul’da kumaş ve çini imalathaneleri kurulur. Ancak bütün bunlardan önemlisi Batı’nın düşünce birikimini anlamak üzere bir tercüme heyet oluşturularak tercüme seferberliğinin başlatılmasıdır. Lale Devri bir yandan da İstanbul’da zevk ve eğlencenin başladığı, sanatın incelendiği, ama “sahte” bir zenginlik dönemin yaşandığı israf yıllarıdır. İlk elçilerin sefaretnamelerinde anlattıkları izlenimlerden yola çıkarak İstanbul’da Kâğıthane gibi bir semt le Sâdâbat gibi köşkler inşa edilir. Aslında bu sahte zenginlik gösterilerine rağmen İmparatorluğun hızla çöküşe geçtiği dönem, İran’a gerçekleştirilen seferin olumsuz neticelenmesi üzerine başlayan ve Patrona Halil isyanı olarak bilinen kanlı bir ayaklanma le sonuçlanır. Bu ayaklanma ile sadrazam İbrahim Paşa dam edildiği gibi III. Ahmet de tahttan - indirilir ve yerine I. Mahmut sultan yapılır. Patrona Halil ayaklanmaları sırasında isyancılar tarafından Kâğıthane semti tahrip edildiği gibi Sâdâbat Kasrı da yok edilir.