MEDYADA DİL KULLANIMI Dersi YAZIM KURALLARI soru detayı:
SORU:
“Diller, bir yandan hüküm süren değerleri ve normları
onaylayıp destekleyerek içinde barındırırken diğer yandan
da istenmeyen pozisyonları bastırmaktadır.“ ifadesini
örnekle açıklayınız.
CEVAP:
Diller, bir yandan hüküm süren değerleri ve
normları onaylayıp destekleyerek içinde barındırırken diğer
yandan da istenmeyen pozisyonları bastırmaktadır.
Örneğin, dünya dilleri, dilbilgisel cinsiyet bulunanlar ve
bulunmayanlar olarak ikiye ayrılmaktadır. Hint- Avrupa
dillerinde genelde eril, dişil gibi iki veya eril, dişil, belirsiz
gibi üç türden oluşan dilbilgisel cinsiyet, özellikle Bantu
dilleri gibi sınıflandırmalı dillerde daha fazla ayrıma
sahiptir. Bu dillerde kişiler, canlılar, cansızlar, eşyalar,
nesneler, organizmalar, vasıflar ve yönlerde cinsiyet
sınıflandırması yapılmaktadır (Öztürk Dagabakan, 2011:
288). Rusça ve Arapça gibi birkaç dilde ise eylemler bile
cinsiyet oluşumu göstermektedir. Bazı dillerde ise ya yoğun
bir şekilde kullanılmakta ya da zamanla kaybolmaktadır.
Örneğin Hint- Avrupa dil ailesindeki İran dilinde önceleri
bulunan üç dilbilgisel cinsiyetin daha sonra yok oluşu gibi.
İsimlerin cinsiyet konusu, dilbilgisel cinsiyet bulunan
dillerde oldukça önemli bir yere sahiptir ve kullanım
kuralları vardır. Tarihte ilk dilsel cinsiyet ayrımı 5. yüzyıl
sofistlerinden Protagoras’a dayandırılmaktadır (Öztürk
Dagabakan, 2011: 281). Buna karşılık Türkçede dilbilgisel
cinsiyeti gösteren belirli veya belirsiz artikelleri ifade
edecek ekler yoktur.