CEVAP:

Bağımlı ve bağımsız değişken arasında öngörülen
ilişkinin yapısında değişikliğe neden olma potansiyeline
sahip “farklı gözlem kategorilerine” moderatör değişken
denir. Moderatör değişken; bağımsız ve bağımlı değişken
arasındaki ilişkinin yönüne ve/veya gücüne etki eden
üçüncü değişkendir. Örneğin ailenin gelir düzeyiyle
çocukların aldıkları toplam eğitim süresi arasında doğrusal
bir ilişki kurulabilir. Burada “ailenin gelir düzeyi” bağımsız
değişkendir, “çocukların eğitim süresi” bağımlı
değişkendir. Ailelerin maddi durumu iyileştikçe,
çocukların eğitim aldıkları sürenin arttığı varsayılabilir.
Ama bu ilişkide moderatör değişken olarak “çocuğun
zihinsel engelinin varlığı/yokluğu” dikkate alındığında,
ilişkinin yapısı değişebilir. Yani incelenen çocukların
zihinsel engelinin olup olmamasına bağlı olarak bağımsız
ve bağımlı değişken ilişkisinde gözlenen yapı değişebilir.
Bu örnekte çocuğun zihinsel durumu moderatör
değişkendir.