YAKINÇAĞ AVRUPA TARİHİ Dersi Napoleon Harpleri’nden Sonra Avrupa (1815-1848) soru detayı:

CEVAP:

Liberalizmin iktisat teorisi, üç ana kaynaktan beslenmekteydi. İngiltere’de Adam Smith ve Manchester Okulu, liberal iktisat düşüncesinin gelişmesine katkı sunarken Fransa’da da Jean Baptiste Say’ın fikirleri, liberal iktisat birikimi açısından önemlidir. Liberalizmin iktisat teorisi, genel olarak iki temel ilke etrafında şekillendi:

• Öncelikle arz-talep dengesi olarak tarif edilen kavramla piyasanın hiçbir gücün müdahalesi olmadan kendi kendine isleyebilen bir mekanizmaya sahip olduğu iddia edildi. Bu teoriye göre bir ürünün fiyatı, talep ile o ürünün piyasadaki miktarına göre kendiliğinden oluşacaktı. Dolayısıyla piyasa ile ticaretin ve üretimin dinamiklerine hiç-bir müdahale olmamalıydı.
• Liberal iktisat düşüncesine yön veren ikinci ilke ise Adam Smith’e atfedilen “Bırakınız Yapsınlar, Bırakınız Geçsinler” (Laissez Faire, Laissez Passer) cümlesi ile özetlenen serbest ticaret fikriydi. Buradan yola çıkarak girişim özgürlüğü vurgulanıyor ve gümrük duvarları olmadan malların tüm dünyada serbestçe dolaşması isteniyordu.