CEVAP:

20 Kasım’da Lozan’da toplanan Barış Konferansı’na katılacak delegeleri hükûmet görevlendirmiştir. Delegelerden taviz verilmemesi istenen Ermenilere toprak verilmemesi ve kapitülasyonların tamamen kaldırılmasıdır. Diğer konular ise pazarlık edilebilecektir. ABD’nin Ermenistan’ı manda altına almayı reddetmesi ve Ermenistan’ın Sovyetler Birliği hâkimiyetine girişinden sonra İtilaf devletlerinin Ermenilere toprak konusunda ısrarcı olmaları anlamlı değildi. Henüz sonuçları kestirilmeyen Büyük Taarruz sonrasında Türk ordusunun Sakız’da dinlendirilen Yunan ordusunu takip edememesi Ege’de Anadolu kıyılarına yakın adalarda iddia sahibi olmayı güçleştirmiştir. Ayrıca Doğu Trakya’yı Yunan ordusunun kendiliğinden terkini kabul eden Türkiye, Batı Trakya konusunda ısrarcı olamamıştır. Güney sınırları konusu Fransa ile sonuca bağlanmıştı. Musul konusu ise Konferans masasında çözülememiştir. Sınırlar dışındaki konular ise daha ziyade ekonomik ve kültüreldir. Yabancı okulları ve azınlıklar gibi kültürel konuları çözmek nispeten daha kolaydı. Ama heyetteki basta Cavit Bey olmak üzere iktisatçı danışmanlar kapitülasyonlar ve borçlar konusunda iyileşme beklentisi içinde değildir. Nitekim Şubat basında görüşmeler daha ziyade iktisadi konularda tıkanmıştır.