CEVAP:

Kasım 1932’de İngiliz hükûmetince hazırlanan ve Aralık ayında Fransa, Almanya, İtalya, ABD ve İngiltere tarafından kabul edilen ve “herkes için eşit güvenlik
sistemi çerçevesinde silahlanma eşitliğini tanıyan” Mac Donald planının kabul
edilmesiyle Türkiye, Boğazların silahsızlandırılması ile ilgili hükümlerin iptal edilmesini ilk kez ve resmen talep etmiştir. Ancak Türkiye’nin talebi silahsızlanma konferansı ile doğrudan ilgili görülmediği için kabul edilmemiştir. Türkiye’nin talebi
reddedilmekle beraber, özellikle İngiltere hükûmetinin stratejik sorunlar gündemine Türk Boğazlarının da girmesine neden olmuştur. Nitekim, Amirallik Dairesi,
“Lozan Konferansı’ndan sonra koşulların değiştiğine işaret etmekle beraber, Boğazları tahkim etmenin Türkiye ile Sovyetler Birliği arasındaki iş birliğine ve böyle
bir gelişmenin bu hükûmete büyük bir askeri güç kazandıracağına dikkat çekmiştir