SORU: Macit Gökberk’in kabulleri nelerdir?
CEVAP: 1- Türkiye’nin, iyileşmesine ihtiyaç var ve bu iyileşme çabaları, Tanzimat’tan itibaren doğru olarak sürdürülmektedir. 2- Türkiye’nin iyileşmesi Aydınlanma değerlerinin tam olarak kabul edilmesiyle gerçekleşecektir(Gökberk 1997/4, 53). Ancak bu sayede, toplum istenilen özelliklere kavuşabilecektir. 3- Doğu ile Batı arasında kültür çatışması yoktur çağların çatışması vardır. Yani Ortaçağ değerleri ile Yeniçağ değerleri çatışmaktadır (Gökberk 1982, 20). 4- Ona göre adı ne olursa olsun, değişmenin amacı, hep bildiğimiz gibi, Batı uygarlığıdır, bu uygarlığın yapı ve tutumunu benimsemedir (Gökberk 1997/1, 29). Varoluşumuzu bir zamanlar biçimlendirmiş olan bir varlık planını bırakıp bir yenisine yöneldik, şimdi bu yenisini gerçekleştirmeye uğraşıyoruz (Gökberk 1997/3, 45). Batı hızla değişmektedir. Batı, Batı’lı olmaktan çıkmış bütün insanlığın malı olmuştur(Gökberk 1997/1, 30). 5- Dinden boşalan yeri, felsefenin doldurmasından başka çare yoktur (Gökberk 1983/1, 6-7). Felsefe, lüks değil, gerekliliktir (Gökberk 1997a, 55). 6- Felsefenin başlıca işlerinden biri, çağın kültürüne bilincini duyurmak, bu bilinci sistemli bir aydınlığa ulaştırıp kültürün gücünü artırmaktır. Bunalımlı dönemlerde felsefenin görevi, bütün varlığımızı kucaklamak, varlığın bütününü kavramaktır. Felsefeden, yalnız teorik bir aydınlanma değil, pratik düzenimizin ışığa çıkan yollarını da bize göstermesini bekleriz. Başka bir deyişle felsefe, hayata kılavuzluk etmelidir (Gökberk 1997/7, 82). Bu kabullerle, Gökberk’in felsefede nasıl bir yol izlendiği daha açık bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Kaygılar, kabullerin biçimlenmesini, kabuller de düşüncelerin oluşumunu yönlendirmişlerdir.
