II. ABDÜLHAMİT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI Dersi EDEBİYAT-I CEDÎDE ROMAN VE HİKAYESİNDEN METİN ÇÖZÜMLEME ÖRNEKLERİ soru detayı:
SORU:
Mai ve Siyah'ta "mekan" neresidir?
CEVAP:
Eserde Ahmet Cemil’in babasından kalan Süleymaniye’deki küçük ve mütevazı ev huzurun mekânıdır. Bu evde sürdürülen hayat, karşılıklı anlayış üzerine kurulmuştur. Görevler ve sorumluluklar bellidir. Ahmet Cemil bu sorumluluğu adeta babasından devralmıştır. Evini yönetecektir. Bu evle, Hüseyin Nazmi’nin oturduğu ev arasındaki farklılık, son derece önemlidir. Hüseyin Nazmi, köşkte oturmaktadır. Böylece iki ev arasındaki farklılık, maddi imkân-imkânsızlık çatışmasını düşündürmektedir. İş hayatı ile ilgili mekân ise matbaadır. Matbaa da ziyafetin verildiği günden, Vehbi Bey’in matbaada yetkili olduğu zaman dilimine kadar sorumluluklarını bilen insanların ilişkilerine sahne olur. Bir başka mekânı Raci münasebeti ile tanırız. Bu da eğlence muhiti olan Beyoğlu çevresidir. Beyoğlu çevresindeki insanların yaşama tarzlarının dikkatlere sunulduğu bu satırlarda Ahmet Cemil ile Raci arasındaki farklılık hissettirilmiştir. Denilebilir ki mekân-insan bütünleşmesine özel değer verilmiştir. Aslında bu dikkatle, Tepebaşı’ndaki gazino tasviri, o çevrede Ahmet Cemil’in gelecek ile ilgili hayallerden söz etmesi manalıdır.