TOPLUMSAL DEĞİŞME KURAMLARI Dersi Materyalist ve İdealist Toplumsal Değişme Anlayışları: Karl Marx ve Max Weber soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Marx tarihsel yasalar temelinde, insanlık tarihinde bütün toplumların evrimsel bir doğrultuda dört temel evreden geçtiklerini veya geçmek zorunda olduklarını ileri sürmektedir. Bu evreler nelerdir? 


CEVAP:

Tarihsel yasaların geçtiği dört temel evre şöyledir: 

  1. İlkel Komünizm: Avcı-toplayıcıların doğal kaynakları ortaklaşa kullandıkları, kişinin sadece giyim veya kabilenin mallarından temelde farklı olmayan basit araçlara sahip olduğu “ilkel ve kaba durum”dur. ‘Üretim araçları’nda hiçbir önemli ayrıştırıcı özel mülkiyet ve bu yüzden hiçbir sosyal sınıf yoktur. Bu evre bir sınıfsız toplum olan ‘komünizm’dir.
  2. Köleci Toplum: Bu toplumun olumlu yanı üretim kapasitesinde artış sağlaması, olumsuz yanı sınıfsal farklılaşmanın, üretim araçlarında özel mülkiyetin ortaya çıkışı ve bir sınıfın diğerini sömürmesidir.
  3. Feodalizm: Sınıfsal ilişkiler ve üretim ilişkileri özünde aynı kalır. Toplumsal ve iktisadî düzen daha komplekstir. Feodalizm, daha ileri üretim teknolojilerinin gelişimini yansıtır.
  4. Kapitalizm: Mülksüz emekçi bir köle veya serften farklıdır, emek gücünü serbest piyasada satar, ancak yine de sömürülür ve bu sömürü üretim araçlarında özel mülkiyetin ve böylece hiçbir sınıfsal farklılaşmanın olmadığı İleri Komünizm günışığına çıkıncaya kadar ortadan kaldırılamaz.