TARİH FELSEFESİ II Dersi MARX'IN TARİH TASARIMI VE MARKSİST TARİH KURAMI soru detayı:
SORU:
Marx'a göre tarihsel gelişimin koşullarından birisi olan "her gün kendi yaşamlarını oluşturan insanların diğer insanları oluşturmaya, kendi türlerini üretmeye başlaması" ifadesini açıklayınız.
CEVAP:
Tarihsel gelişmenin koşullarından birisi, “her gün kendi yaşamlarını oluşturan insanların diğer insanları oluşturmaya, kendi türlerini üretmeye başlamalarıdır” söz gelişi kadın ve erkeğin ebeveyn ile çocuğun ilişkisi olarak aile ve bir toplumsal ilişki olarak aileden başka toplumsal ilişkilerin çıkmaya başlaması (Marx 2004a: 121). Burada Marx’ın yaşamın üretimi ile anlatmak istediği şey hem çalışmayla insanın kendi yaşamını üretmesi hem de üremeyle canlı yaşamın üretimidir. Başka bir deyişle “bir yanda doğal bir ilişki diğer yanda toplumsal bir ilişki olarak” söz konusudur yaşamın üretimi.