CEVAP:

Corpus Iuris Civilis, Bizans İmparatorluğunda
derlenmiş olmasına rağmen dili Latinceydi. Eski Roma
niteliklerini muhafaza etmesinden dolayı uygulanması
büyük güçlükler yarattı. İmparatorluğun nüfusunun büyük
bölümünde Yunanca konuşuluyor olması nedeniyle
İustinianos hayatta iken metne bağlı kalarak antecessor
olarak anılan hukuk âlimlerince derlemenin Yunancaya
çevrilmesine müsaade etti. Ölümünden sonra derlemenin
Bizans hukuku anlayışına göre özetleri yapıldı ve
metinlerini açıklayıcı, yorumlayıcı eserler yazıldı
(Çelebican, 1986, s.74). Corpus Iuris Civilis olarak anılan
kanunlaştırma hareketiyle İustinianos kilise ve kamu
hukuku alanında mevcut eksiklikleri gidermenin yanı sıra
yeni kurumlar ihdas ederek önemli reformlara imza
atmıştır. Özel hukuk alanında yasa koyucu iradenin
dikkati (kilisenin etkisi nedeniyle) öncelikle aile hukukuna
yönelmiş ve sırasıyla şahsın hukuku, eşya hukuku ve
miras hukuku konularında düzenlemeler yapılmıştır. Tüm
kanunlaştırma hareketlerinde Bizanslı kanun koyucunun,
Roma hukukunun sürekliliğine yaptığı vurgu dikkat
çekicidir. Hukuki süreklilik anlayışı, BizanslIların siyaset
felsefelerinin en önemli unsurlarından biri olmuştur ve bu
nedenle Orta Bizans döneminde çıkartılan yasalarda eski
mevzuata mutlaka atıfta bulunulmaktadır (Troianos,-
Velissaropoulou, 2002 s. 195) ve 9. yüzyıllarda yapılan
kanunlaştırmalar sırasında anlaşılmasında ve tedarikinde
zorluk çekilen Corpus Iuris Civilis’in ve imparatorluk
emirnamelerinin özgün Latince metinlerine başvurmaktan
ziyade özellikle 6. yüzyıla ait Yunanca özetleri, açıklayıcı
ve yorumlayıcı metinleri kullanıldı. Kanunlaştırma
sırasında ortaya çıkan Latince metinlerin yukarıda sözü
edilen Yunancaya çevirisi işini üstlenmiş olan
antecessorlar gerek kanunlaştırma sırasında ve gerekse
hukukun öğretiminde üstlendikleri rol gereği Bizans
Hukukunun yaratıcıları olarak kabul edilmektedirler
(Troianos,-Velissaropoulou, 2002 s.193 ve 217).