MEDYADA DİL KULLANIMI Dersi YAZIM KURALLARI soru detayı:
SORU:
Medyanın dil üzerindeki etkilerinden, “medyatik dil” ve
“dilsel etik” kavramlarından bahsediniz.
CEVAP:
Günümüzde dil düzeyleri ve kullanım biçimlerini
öncelikle medya belirlemekte; nasıl konuşulması, hangi
kelimelerin seçilmesi gerektiğini medya öğretmekte ve
edilgin bir okuyucu/izleyici de “medyatik dil”in
egemenliğine kolaylıkla hapsoluvermektedir. Örneğin
gazetecilerin kullandığı “sınırın sıfır noktası” yanlış bir
ifade olsa da yaygınlaşmaya başlamıştır; sınır zaten bir bitiş
noktasıdır. “Saniye saniye görüntülemek” bir diğer yanlış
kullanımdır çünkü görüntü çekimi teknik olarak zaten
saniye saniye yapılır ve farklı bir teknik zaten yoktur.
Medya dilin öğrenilmesi ve kullanılmasında aile veya
eğitim kurumları gibi pek çok yapının ötesinde insanların
dil kullanım becerileri üzerinde çok daha etkili
olabilmektedir. Yazılı ya da görsel olmak üzere kullanılan
aracın türüne; haber, reklam, köşe yazısı, film gibi program
türüne göre değişebilecek çok farklı dil kullanım alanları
vardır ve bunlar dilsel eğilimleri değiştirebilecek güçtedir.
Olumsuz bir kullanım varsa ve tutuluyorsa virüs gibi tüm
toplumsal katmanlara yayılmakta ve toplumsal dil sağlığını
bozmaktadır(Çamdereli, 2006: 178). Hele ki yeni iletişim
teknolojileri ile gündelik yaşamın bir parçası olarak sosyal
medya ve sosyal ağlar dilin kullanımının ötesinde yapısını
bile değişime zorlamaktadır. “Dilsel etik” sınırlarını
zorlayan ya da dikkatsizlikten kaynaklanan dil kullanım
kusurlarını ve nedenlerini çeşitli başlıklar altında
sınıflandırmak mümkündür.
26. Kitle iletişim araçlarının dil kullanımı üzerindeki
etkilerini anlatınız.
Cevap: Son yıllarda kitle iletişim araçlarında bugüne kadar
görülen yanlış yazım, yanlış söyleyiş, eksik ya da yanlış
noktalama gibi sorunların yanında özensiz, yanlış cümle
kuruluşlarının da giderek arttığı gözlenmektedir. Bu durum,
kurallarına dikkat edilmeyen bir dilde yaşanabilecek doğal
bir sonuçtur. Çünkü bir dildeki en basit bir kuralı
uygulamamaktan kaynaklanan ihmaller daha büyük dilsel
yıkımların da oluşmasına neden olmaktadır.