SORU: Mehmet Rauf’un Ferda-yı Garam adlı hikayesinin konusu nedir?
CEVAP: Ferda-yı Garam Servet-i Fünun’da tefrika edildikten sonra kitaplaşmış bir hikâyedir. Babasının memuriyeti yüzünden amcasının yanına bırakılan Macit, amcasının aynı yaştaki kızı Sermet ile birlikte büyür. Çocuk yaştaki geçimsizlikleri daha sonra sevgiye dönüşür. Macit genç yaşına geldiğinde oradan ayrılarak Beykoz’da yaşamaya başlar. Bu ayrılık onu çok üzer ve bir süre sonra hastalanır. Ameliyat olması lazımdır, ama ameliyattan korkar. Sermet yanına gelir, onu ameliyat olmaya ikna eder. Ameliyat sırasında ve sonrasında yanından ayrılmaz ve ona bakar. Karşılıklı olarak birbirlerine olan aşklarını hissettirirler. İyileşme döneminde kır ve bahçe gezileri yaparlar ve bu gezintilerden birinde sevgilerini birbirlerine itiraf ederler. Ancak aşklarının geleceğinden, yeni bir ayrılıktan korkarak başka bir ifadeyle hayalden hakikate geçme cesaretini gösteremeyerek ölmeye karar verirler. Bu hikâye, yazarın Edebiyat-ı Cedide özelliklerini belirgin bir şekilde yansıtan eseridir. Aşkı muhayyilede yaşama fikrinin Edebiyat-ı Cedide şiirinde de (Sözgelimi, Tevfik Fikret’in “Süha ve Pervin”i) karşılığı vardır. Yine bu eserde Edebiyat-ı Cedide’nin aslî temlerinden olan intihar ve kaçış da vardır.
