CEVAP:

Merkez Bankasının parasal tabanı genişletmek
amacıyla, açık piyasa işlemleri aracılığıyla 1000 lira
değerindeki devlet tahvilini piyasadaki Güven Bankasından
satın aldığını düşünelim. Burada alımın
geri satım vadiye değil de doğrudan yapıldığını,
yani geçici değil kalıcı bir alım olduğunu kabul ediyoruz.
Bu durumda merkez bankası, tahvillerin bedeli
olarak Güven Bankasına nakit olarak ödemede
bulunacak veya hesabına 1000 lira yatıracaktır. Her
iki koşulda da parasal taban artacaktır.
• Merkez Bankası, tahvilleri elinde bulunduran
kuruma ödemeyi nakit olarak yaparsa
emisyonun dolaşımdaki para kısmı dışında
kalan kısmı, yani bizim serbest rezervler
içinde gösterdiğimiz bankaların kasası 1000
lira artacak ve buna bağlı olarak parasal taban
1000 lira yükselecektir.
• Merkez bankası, parayı bankanın merkez
bankasındaki hesabına yatırırsa bankanın
serbest rezervlerinin kasa dışında kalan
miktarı 1000 lira artacaktır. Farklı bir ifadeyle
Güven Bankasının Merkez Bankasında
tuttuğu rezervler 1000 lira yükselecektir.