TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi TEK PARTİ DÖNEMİ’NDE TÜRKİYE (1923-1950) soru detayı:

CEVAP:

Tek parti yönetimi boyunca alttan alta, çok partili sisteme geçildikten sonra da açık olarak ortaya çıkan bir “merkez-çevre” çatışması Türkiye’nin siyasal yaşamının merkezine oturmuştur. 1930’da güdümlü olarak kurulmuş olsa da Serbest Cumhuriyet Fırkasına verilmiş olan halk desteği bu çerçevede açıklanabilir. Ayrıca çok partili sisteme geçildikten sonra, 1950 seçimlerinde Demokrat Partinin ezici bir çoğunlukla iktidara gelmiş olması da yine bu çerçeve içinde değerlendirilebilir.
Şerif Mardin’in “merkez” ile “çevre” seklinde açıkladığı bu toplumsal kesimler arasındaki ayrım, siyasi düzeyde iki ana ideolojik çizginin rekabeti seklinde yansımasını bulmuş ve bu ayrım, farklı dönemlerde farklı siyasi aktörler, siyasi partiler ve liderler tarafından günümüze kadar ulaşmıştır.