CEVAP: • Rönesans’tan Sanayi Devrimi’ne bir dizi tarihi dönüşümü yaşayan Avrupa’da modernleşme, bütün bu süreçlerin tarihi bir ürünüydü. • Tarihçi geleneğin paradigmasına göre, sanayileşme, şehirleşme ve bunlara paralel olarak eğitimin yaygınlaşması, modernleşmeyi de beraberinde getirmişti. Sanayileşme ve kentleşme birbirini tetiklemenin yanı sıra eğitimde yeni gelişmelere de zemin hazırlamıştı. • Endüstrinin ihtiyaç duyduğu işgücünü temin etmek amacıyla “kitle eğitimi” anlayışı, bu dönüşüm sırasında ortaya çıktı. • Sanayileşme ve kentleşme eğitim/öğretim programlarında da önemli değişimlere kapı araladı. Mesela Amerika Birleşik Devletleri, kentleşmenin doğurduğu sorunlarla başa çıkabilecek vatandaş yetiştirmek üzere sosyal bilgiler dersini oluşturdu. • Vatandaşlık eğitimi, aynı dönemde gelişen ulus devletlerin de en fazla faydalandığı alan olmuştu. • Ulus devletin ilke ve değerlerini öğrenen, içselleştiren ve tutum ve davranışa dönüştüren vatandaşlar yetiştirmek için, eğitim/öğretim programlarının içeriği yeniden düzenlendi. • Ulus devletlerin bekası, vatandaşlarının refah ve esenliği bakımından tüm nüfusun asgari temel eğitimden geçirilmesi, en önemli hedeflerden biriydi. • Eğitim aracılığıyla ülkesinde güçlü bir dil ve kültür birliği oluşturan Fransa, başarılı bir ulus devlet eğitim politikası izlemişti.