TÜRK İDARE TARİHİ Dersi II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİ'NDE (1876-1908)YÖNETİM YAPISI soru detayı:

CEVAP:

Meşîhat hiyerarşisinin tepesinde şeyhülislam ve yardımcısı müsteşar bulunuyorken, mektubi ve muhasebe kalemi, meclis-i tedkikat-ı şer’iye, meclis-i intihabat-ı hükkam’ül-şer, meclis-i mesalih-i talebe, meclis-i imtihan-ı kur’a, meclis-i meşayih, meclis-i idare-i emval-i eytam (personelin emeklilik işlemlerinden sorumluydu) kurumun diğer birimlerini oluşturmaktaydı. Sadece fetva değil, eğitim ve yargı işlerini de yürüten meşîhat, kadrosunda cami ve medrese personelinden mahkeme kadı ve yargıçlarına değin geniş bir memurlar grubu barındırmaktaydı. II. Abdülhamid saltanatı süresince altı şeyhülislam ataması gerçekleştirmişti. Ortak yönleri, sultan tarafından dikkatli bir şekilde kontrol altında tutulmalarıydı. Örneğin döneminin son şeyhülislamı olan Cemalettin Efendi’ye saray civarında, masrafı hazineden karşılanan bir konak ihsan etmekle kalmamış, kendi maiyetinden muhafızlar tayin etmiş, ayrıca Meclis-i Vükelâ, Saray ve Meşîhat dışındaki güzergâhları hakkında rapor vermesini istemişti.