AFET EKONOMİSİ VE SİGORTACILIĞI Dersi Afet Ekonomisi ve Afetlerin Ekonomi Üzerindeki Doğrudan Etkileri soru detayı:
SORU:
Meskenlerin hasar görmesi ve yıkılması ekonomiyi nasıl etkiler?
CEVAP:
Özellikle gelişmekte olan ülkelerde nüfusun yüksek oranlarda artması, tarım sektörünün küçülmesi ve köyden kente göç ile birlikte sağlıksız kentleşme ortaya çıkmaktadır. Gelir düzeyi düşük olan aileler imarsız bölgelere yerleşmekte, mesken yapılması sakıncalı bölgelere bina yapmakta ve denetimsiz gecekondu bölgeleri oluşmaktadır. Siyasi kaygılar ve oy kaybı korkusuyla bu kitlelerin üzerine baskı kuramayan ve hatta zaman zaman “imar affı” uygulamalarıyla bu sağlıksız yapılara izin veren hükümetler nedeniyle bu yapılaşmalar olağanüstü boyutlara ulaşabilmektedir. Kırsalda mekân sorunu olmadığı için az katlı müstakil meskenlerde yaşayan aileler yüksek toprak rantları nedeniyle kentlerde sağlıksız, dayanıksız ve standart dışı çok katlı küçük mekânlarda yoğun nüfusla yaşamak durumunda kalmaktadır. Tüm bu nedenler sonucunda deprem, kasırga, sel ve yangın gibi doğal afetler özellikle bu bölgelerde büyük can ve mal kaybı meydana getirmektedir. Öte yandan kırsal alanda kalan birey ve aileler ise gelir dağılımında alt basamaklarda yer almaya başlamakta ve yeni mesken ihtiyaçlarını düşük bedellerle yeni ama oldukça kalitesiz binalar yaparak gidermeye çalışmaktadır. Aslında geleneksel mesken yapım tekniklerinin birçoğu afetlere doğal koruma sağlamaktayken sağlıksız beton yapılar ile ve yanlış yer seçimi ile ihtiyaçlarını gidermeye çalışan bu kitleler afetler ile karşılaştığında büyük can ve mal kaybı ile karşılaşmaktadır. Düşük can ve mal kayıplarının harekete geçiremediği hukuksal düzenlemeleri ve hükümet müdahalelerini ancak büyük afetler uyarabilmekte ve bazı düzenlemeler yapılsa da yine de geri kalmış ülkelerdeki yönetim ve kurum kültürü ile yüksek maliyetler nedeniyle bu düzenlemeler etkin olarak uygulanamamakta veya çok uzun süren bir dönemde uygulanabilmektedir. Mesken olarak kullanılacak binaların yapımı öncesi, yapım süreci ve yapım sonrasında gerçekleştirilmesi gereken standartlar tavizsiz bir şekilde takip edilmediği takdirde afetlerin meskenlere vereceği zararlar süreklilik kazanacaktır.