CEVAP:

• Çiçeklenme döneminde yüksek veya düşük sıcaklıklar, şiddetli yağış ve rüzgar, kuraklık, hava ne­minin çok yüksek veya düşük olması gibi olumsuz iklim koşullarında; toz­lanma, döllenme ve buna bağlı olarak tohum ve meyve oluşumu olumsuz etkilenir.
• Sulama, gübreleme budama, toprak işleme, tarımsal mücadele gibi bakım işlemlerinin zamanında ve gerektiği şekil­de yapılması durumunda, bitki sağlığı ve buna bağlı olarak meyve tutumu olumlu etkilenir.
• Aynı bitki üzerindeki kuvvetli bir dalda bulunan çiçeklerin, zayıf daldakile­re oranla meyve oluşturma şansı daha yüksektir.
• Bitki üzerinde oluşan çiçek sayısı ve bu çiçeklerin sağlıklı olması önem ta­şır. Morfolojik kısırlık, gamet kısırlıkları veya eşeysel uyuşmazlık durumla­rı, meyve tutumunu olumsuz etkiler.
• Dal üzerindeki tozlanmış çiçek sayısı, dalın meyve besleme potansiyelin­den az olmaması gerektiği gibi, taşıma gücünü aşacak kadar da fazla olma­malıdır.
• Erken dönemde tozlanıp döllenen çiçeklerin, daha geç döllenenlere oranla meyveye dönüşme şansı daha fazladır.
• Çok tohumlu bitkilerde, içinde daha fazla sayıda döllenmiş tohum taslağı bulunduran yumurtalıkların meyveye dönüşme şansı daha fazladır.
• Özellikle kısırlık ve eşeysel uyuşmazlık gibi nedenlerle yabancı tozlama gerektiren durumlarda tozlayıcı ile ana bitkinin aynı zaman diliminde çi­çeklenmeleri önem taşır. Ayrıca, protandri ve protogini durumlarında da tozlanma ve buna bağlı olarak döllenme ve meyve tutma şansı düşer.
• Tozlayıcı bitkiye ait çiçek tozlarının canlılık ve çimlenme yeteneklerinin yüksek olması yanında, bol miktarda üretilmesi, meyve tutumunu doğru­dan etkileyen önemli faktörlerdir.
• Yetiştiricilik alanı içerisinde bulunan tozlayıcı bitki sayısı arttıkça, meyve tutma olasılığı da artar. Ancak, tozlayıcı bitkilerin sadece sayısı değil, yetiş­tiricilik alanı içerisinde düzenli dağılımı da önem taşır.
• Böcekle tozlanan bitkilerde tozlayıcı böcek etkinliğinin; rüzgarla tozla­nanlarda ise hava akımının istenen düzeyde olması halinde meyve tutumu olumlu etkilenir. Bu faktörlerin yeterli olmadığı durumlarda meyve tutumu azalır.

Tür ve çeşitlere göre bitkilerin meyve tutma kapasiteleri önemli ölçüde de­ğişmektedir. Örneğin, tür bazında kirazlarda ekonomik bir verim için bitki üzerinde oluşan çiçeklerin meyve tutma oranı %25-30 iken, altıntoplarda (greyfurt) bu oran %1-2’dir. Aynı türün farklı çeşitleri arasında da meyve tutma düzeyi arasında önemli farklılıklar görülebilir.