HUKUK SOSYOLOJİSİ Dersi Sosyal ve Hukuki Bir Olgu Olarak Mülkiyet soru detayı:
SORU:
Mülkiyetin sosyal bir olgu olduğu görüşü ilk kim tarafından ileri sürülmüştür? Ayrıntılı bir şekilde anlatınız.
CEVAP:
Her ne kadar doğal haklar doktrini baskın olsa da mülkiyetin sadece bireye yani malike fayda sağlayan sübjektif bir haktan öte topluma fayda sağlaması gereken sosyal bir olgu olduğu görüşü de ileri sürülmüştür. Bu görüşün ilk sahibi olarak Antik Yunan düşünürü Aristoteles gösterilebilir. Platon’un kolektif mülkiyet tercihini eleştiren Aristoteles’e göre insanların mutluluğunu sağlamak için gerekli olan ferdi mülkiyet, bireyin toplumsal katkısına göre paylaştırılmalıdır. Zira mülkiyet eşit olarak paylaştırılırsa toplumsal katkısı daha fazla olan insanlar memnun olmayacak ve eşitlikten daha fazlasını hak ettiklerini ileri sürecektir. Ayrıca Aristoteles’e göre, toplumsal katkıya göre dağıtılan mülkiyet yine toplum yararı için kullanılmalıdır. Örneğin gayrimenkul mülkiyetine konu toprağın yarısından elde edilen kazançlar, tanrılara hizmet; diğer yarısı ise toplumun beslenme ihtiyaçları için harcanmalıdır.