ESKİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ: BİÇİM VE ÖLÇÜ Dersi BENDLERDEN OLUŞAN NAZIM BİÇİMLERİ: MUSAMMATLAR soru detayı:

CEVAP:

Murabbaın asıl anlamı “dörtlü, dört köşeli”dir. Edebiyat terimi olarak ise her bendi dört mısradan oluşan bir nazım biçiminin adıdır. Murabbalarda genellikle ilk bend kendi içinde, diğer bendlerin ilk üç mısraı yine kendi içinde, son mısraı ise ilk bendle kafiyelidir. Bir murabbada ilk bendin son mısraı diğer bendlerin sonunda aynen tekrarlanıyorsa, bu murabba murabba’-ı mütekerrir; tekrarlanmıyorsa, murabba’-ı müzdevic adını alır. Divan şairleri murabbaları daha çok mütekerrir olarak yazmayı tercih etmişlerdir. Murabbalarda bend sayısı, genellikle 5 ile 7 arasındadır; fakat 4 bendlik ve 21 bendlik murabba örneklerine de rastlanmıştır. Farklı kafiyelenmiş murabbalar da olmakla birlikte bu nazım şeklinde en çok kullanılmış olan kafiye düzenleri şunlardır:

1. Müzdevic: aaaa, bbba, ccca…
2. Mütekerrir: aaaA, bbbA, cccA…

Murabba, edebiyatımızda çok kullanılmış bir nazım biçimidir. Bunun nedeni halk edebiyatının yaygın ve sevilen nazım biçimlerinden biri olan koşmaya benzemesine bağlanmaktadır.