XVIII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI Dersi ŞEYH GALİP'İN ŞİİRLERİNDEN ÖRNEKLER soru detayı:

CEVAP:

Eski kabullere göre evrende dört ana element vardır: Hava, su, toprak ve ateş. Bütün varlıklar bunların farklı terkiplerinden oluşmuştur. Âşıkların vücudu da dört unsurdan meydana geldiği hâlde, başından beri aşk ateşinde yandığı için diğer unsurları yitirmişçesine bütünüyle ateşe dönüşmüştür. Nitekim yanan nesneler bir süre sonra tamamen ateşe dönüşür, kor hâline gelirler. Her şey dört unsurdan oluştuğu için şair, aşk ateşinde yanarak kor hâline gelen âşıklara dört unsurdan sadece ateşin düştüğünü gündeme getirerek kendi aşkını mübalağalı bir dille anlatmaktadır. Âşıkların aşk ateşi içinde çok fazla yanmaları,onların payına dört unsurdan sadece ateşin düşmesi gibi hayalî bir sebebe bağlanmış, sonra ‘meğer’ edatıyla buna şüphe karıştırılmış; böylece şibh-i hüsn-i talil sanatı yapılmıştır.