TÜRKİYE'DE DEMOKRASİ VE PARLEMENTO TARİHİ Dersi Milli Devletin Doğuşu ve Millet Egemenliğine Geçiş soru detayı:

CEVAP:

Mustafa Kemal, Ankara’da ulusal iradeyi gerçekleştirecek bir meclis toplamak üzere harekete geçti ve aynı gün Kolordulara çektiği telgraflarla işgal haberini ve Heyet-i Temsiliye’nin Anadolu’da tek yönetim merkezi olduğunu bildirdi. 17 Mart günü komutanlara ve valilere yolladığı telgraflarda, 15 gün içerisinde Ankara’da bir “Kurucu Meclis” toplanması için fikirlerini sordu. Kurucu Meclis’e 25 yaşını doldurmuş, “medeni cesareti ve düşünsel yetenekleri yüksek, dini ve ulusal değerlere inanmış” insanların seçilmesini istiyordu. Meclis’in çok acele toplanması zorunlu olduğu için seçimlerin idare ve belediye meclislerinde toplanmış olan milli oya dayandırılmasını öneriyordu. Ancak “Kurucu Meclis” kavramı başta Kazım Karabekir olmak üzere kimi komutanlarca ihtilal anlamını çağrıştırdığı gerekçesiyle tepkiyle karşılandı. Bunun üzerine 19 Mart 1920’de vilayetlere, bağımsız livalara, kolordu komutanları ile bütün kuruluşlara bir genelge gönderdi. İstanbul’un işgali ve Meclisi Mebusan’ın bu koşullarda görev yapamayacağını resmi olarak hükümete belirterek dağılması üzerine Devlet başkentinin korumasını, ulusun bağımsızlığını ve devletin kurtarılmasını sağlamak amacıyla ulusça olağanüstü yetki verilecek bir meclisin Ankara’da toplantıya çağırılmasının zorunlu görüldüğünü duyurdu. İstanbul’da dağılmış olan milletvekillerinden Ankara’ya gelebileceklerin de bu meclise katılabileceklerini belirtti. Mustafa Kemal’in “Kurucu Meclis” yerine “Olağanüstü Yetkili Meclis” kavramını kullandığı bu genelgesi ile ülke seçim atmosferine girdi.