TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI I Dersi Tanzimat Birinci Kuşak Tiyatro soru detayı:
SORU:
Namık Kemal’in tiyatro hakkındaki düşüncelerini kaleme aldığı en önemli yazısı olan “Celâl Mukâddimesi” (Mukaddime'i Celal)'in temel özelliklerini belirtiniz?
CEVAP:
Namık Kemal’in tiyatro hakkındaki düşüncelerini kaleme aldığı en önemli yazısı “Celâl Mukâddimesi” (Mukâddime-i Celâl)’dir. Celâleddin Harzemşah oyunu için Midilli’de (1874) kaleme aldığı bu ön sözde, tiyatro hakkındaki görüşleri dışında diğer konulara da yer verir. “Celâl Mukâddimesi’nin ehemmiyeti, muayyen bir tiyatro şeklini -Shakespeare dramını- müdafaa ederken, tiyatro sanatı hakkındaki derli toplu fikirler vermesindedir” (Tanpınar, 1997, s. 283). Mukaddimede sanat görüşlerini derli toplu bir biçimde aktaran yazar, özellikle de tiyatro ve roman türleri üzerinde durarak bu iki yeni türün sosyal fayda sağlamadaki yerlerini tespit eder. Beş bölümden oluşan “Celâl Mukâddimesi”nde, üçüncü bölümden başlanarak beşinci bölüme kadar tiyatroyu ele alan yazar; tiyatronun ne demek olduğunu, tiyatronun hem kulak hem de göz için önemli bir tesir alanı oluşturduğunu, Eski Yunan tiyatrosunun bugünkü Avrupa tiyatrosuna kaynaklık edişini, klasik ve romantik olarak ayırdığı tiyatro eserleri hakkındaki görüşlerini geniş bir biçimde açıklar.