YENİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ I Dersi Metin Çözümlemeleri soru detayı:
SORU:
Necatigil’in resim sergisini konu alan bir şiirde çarmıha gerilmiş İsa sahnesine atıf yapmasının nedeni nedir?
CEVAP:
Şiirin ikinci kıtasına geçtiğimizde, resim sanatının temel figürlerinden birini görüyoruz. İsa peygamberin çarmıha gerilme sahneleri, Batı resim tarihi içinde farklı ressamlar tarafından defalarca çizilmiş; böylelikle ikonografik bir nitelik kazanmıştır. Başka bir ifadeyle, çarmıhtaki İsa portreleri, neredeyse resim tarihiyle özdeşleşmiştir denebilir. Necatigil’in resim sergisini konu alan bir şiirde çarmıha gerilmiş İsa sahnesine atıf yapması, onun, şiirin anlam ve imaj yönünden tutarlılığını özenle korumak istemesinden kaynaklanmaktadır. Ancak şiirin öznesi, bu motife ilginç bir açıdan yaklaşıyor ve tabloların duvara asılmaları ile İsa’nın çarmıha gerilmesi arasında bir bağlantı kuruyor. Nasıl İsa çarmıha el ve ayaklarına çiviler çakılarak gerilmişse tablolar da duvara çiviler çakılarak asılır. Bu bakış açısı, tabloların fiziksel olarak acı çeken varlıklar olarak tasvir edildiğini göstermektedir. Bunun yanı sıra çivi yaralarından sızan kanın “mavi” olması bu dizenin İsa’nın el ve ayaklarından sızan kan ile başka bir şey arasında bir bağlantı kurulduğunu gösterir. Bu dize tablolar çakılırken duvarda oluşan çatlaklardan akan boyayı ima ediyor olabilir ki bu yorum da şiirin anlam örgüsüne ters düşmez. Öte taraftan şiirin ilk kıtasına dönecek olursak tablolardaki imajların da acı çekmeyle ilgili oldukları öne sürülebilir.