CEVAP:

Ödemeler bilançosu, belli bir dönemde (genellikle 1 yıl) ülke ekonomisi ile diğer ülkeler arasında yapılan her türlü ödemenin durumunu gösteren bilançodur. Bilançonun pasifinde diğer ülkelere yapılan ödemeler, aktifinde ülkeye yapılan ödeme girdileri gözükür. Dış ödemeler dengesinde açığın oluşmasının değişik nedenleri vardır. Bunlardan en önemlisi yapısal bozukluklardan kaynaklanan nedenlerdir. Bir ekonomide ham madde yönünden aşırı dışa bağımlılığın olması, gösteriş nedeniyle lüks mallar ithalatının fazlalığı, sanayileşmelerini tamamlamamış olmaları ve bu nedenle ihracat imkânlarının sınırlı olması gibi nedenler ödemeler dengesinde açıklara sebep olmaktadır. Eğer ödemeler bilançosu açığı, ithalatın ihracattan fazla olmasından ileri geliyorsa, bu durum para arzının daralmasına yol açar. Para arzının daralması faiz oranlarının yükselmesine ve yatırım harcamalarının azalmasına yol açar. Yatırım harcamalarının azalması ödemler bilançosunu dengelemeye yöneltecektir. Çünkü yatırım için gerekli olan ithalat yapılmayacak ve azalacak, bunun sonucunda ihracatın ithalatı karşılama oranı yükselecek ödemeler dengesi açığı azalacaktır. Diğer taraftan para arzındaki daralmanın yükselttiği faiz oranları bir taraftan ülkeden sermaye çıkışını engellerken diğer taraftan yabancı sermaye girişini teşvik edecektir. Gelişmekte olan ülkelerde yapısal nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan ödemeler dengesi açığı sorununun giderilmesi uzun vadeli yapısal değişiklikleri gerektirir. Bunun için söz konusu ülkeler hızlı sanayileşmek, ithalatı ikame etmek ve ihracatı arttırmak zorundadırlar.