ANAYASA II Dersi OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM USULLERİ soru detayı:
SORU:
Olağanüstü hal veya sıkıyönetime geçiş kararına ilişkin yerindelik denetimi yapılabilir mi? Neden?
CEVAP:
Tüm idari işlemler gibi cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulunun olağanüstü hal veya sıkıyönetime geçiş kararı ancak hukuka uygunluk denetimine tâbi olabilir, bu kararlar üzerinde diğer idari işlemlerde olduğu gibi yerindelik denetimi yapılamaz. Yargı organının bir işlemi yapan makamın takdir yetkisini denetleyen kararları, yerindelik denetimi anlamına gelmektedir. Hukuk devletinde yargının yerindelik denetimi yapmaması, hukuka uygunluk denetiminin sınırları içinde hareket etmesi temel bir kuraldır. Örneğin, cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulunun 122. maddedeki sıkıyönetim yerine, 120. maddede yer alan olağanüstü hal ilanını tercih etmesi, bu makamın takdir yetkisinin sınırları içindedir. Bu yüzden bakanlar kurulunun olağanüstü hale geçişi sağlayan kararı, idari yargı kuruluşu tarafından sıkıyönetimin tercih edilmemesi gerekçesiyle anayasaya aykırı görülerek iptal edilemeyecektir. Benzer şekilde 120. maddede yer alan olağanüstü hal yerine 122. maddede düzenlenen sıkıyönetimin ilanına karar vermek de yürütme organının takdirine bağlıdır. Şu halde, cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulunun sıkıyönetimin ilanına ilişkin kararı, 120. maddede yer alan olağanüstü halin tercih edilmemesi gerekçesiyle iptal edilemeyecektir.