MEDYA SİYASET KÜLTÜR Dersi Medya Kültürünün Ekonomi Politiği soru detayı:

CEVAP:

Ölçeğe göre artan getiri, ölçek ekonomileri olarak da bilinir. Ölçek ekonomileri, medya endüstrisinin oldukça yaygın bir özelliğidir. Eğer, bir endüstride marjinal maliyet, ortalama maliyetten düşükse, ölçek ekonomileri söz konusu olur. Eğer, bir birim daha fazla üretmenin maliyeti, üretim ölçeği arttıkça azalırsa, ölçek ekonomileri gerçekleşir. Başta imalat sanayii, örneğin otomobil üretimi gibi, çoğu endüstrilerde ölçek ekonomileri gerçekleşir. Çünkü, bu endüstrilerde büyük ölçekte üretim yapılır ve oldukça otomotikleşmiş montaj hatları kullanılması nedeniyle, üretim miktarı arttıkça ortalama maliyetler düşer. Çeşitli nedenlerle ölçek ekonomileri gerçekleşir. Büyük firmalar, küçük firmalara oranla daha fazla girdi kullandıkları için, daha ucuza girdi alabilirler. Ayrıca, büyük firmalarda işgücünün belli işlerde uzmanlaşması söz konusu olabileceği için, işgücünün verimliliği artar ve dolayısıyla da birim maliyetler düşebilir. Ölçek ekonomileri medya endüstrisinde de yaygın olarak gerçekleşir. Medya sektöründe ölçek ekonomilerinin bu denli belirleyici olması, medya endüstrisinin ürettiği ürünlerin kamusal mal olma özelliklerinden kaynaklanmaktadır. İktisatta, bir malın ek bir birimini üretmenin toplam maliyette yarattığı artış olarak tanımlanan marjinal maliyet, medya firmaları için “bir ürün ya da hizmeti ek bir tüketiciye sunma” biçiminde tanımlanabilir. Ortalama maliyet ise “bir ürün ya da hizmeti sağlamanın toplam maliyetinin, medyanın bir ürününü tüketen ya da bir programını izleyen ya da dinleyen toplam izleyici-dinleyici sayısına oranlanması” ile bulunur. Medyanın birçok sektöründe marjinal maliyetler ya çok düşük ya da sıfır; üstelik de ortalama maliyetlerden her zaman düşüktür. Bundan dolayı, bir dergiyi daha fazla okuyucu okudukça ve bir programı daha fazla izleyici izledikçe, o programı sunmanın firmaya ortalama maliyeti de düşmektedir. Eğer, bir medya firmasının ürünü daha fazla tüketildikçe o ürünü üretmenin ortalama maliyeti azalıyorsa, bu durumda firma ölçek ekonomileri ve yüksek kâr elde etmenin avantajlarından yararlanıyor demektir.