CEVAP: IV. İvan 1564’te memleketi yemeşçina ve opriçnina diye ikiye böldü. Opriçnina, IV. İvan’ın şahsi mülkü sayılıyordu. Onun memurları bu bölgede zulüm yaparak boyarları dağılmaya mecbur ettiler. 1572’de de idari güç çarın seçtiği dvoryanlar eline geçti. 19. En büyük sosyal sınıf olan köylüler niçin, hangi tarihte ve kimin döneminde toprak köleliğinden kurtarıldı? Cevap: XIX. Yüzyılın ortalarında Rusya’da ticaret artmış, fabrikalar kurulmuş, özel sermayeye dayanan sistem canlanmaya başlamıştı. Bu durum köylü serşiğini devam ettirmeye imkan vermiyordu. Köylü ayaklanmasının artması üzerine II. Aleksandr (1855- 1891), 19 fiubat 1861’de köylülerin toprak köleliğinden kurtarıldıklarına dair bir ferman (manifesto) ilan etti. Buna göre, gerek devlet gerek çiftlik sahiplerinin (pomeşçik) topraklarında yaşayan bütün köylüler hukuken serbest oluyorlardı. Buna rağmen köylüler iktisadi bakımdan fazla bir şey elde edemediler. Köylülere ayrılan arazi miktarı azdı. Neticede bir mir etrafında toplanan, hukuken serbest topluluklar meydana geldi. Köylüler mire ait arazinin müşterek sahibi sayılıyorlardı.