TÜREV ARAÇLAR Dersi OPSİYON SÖZLEŞMELER - I soru detayı:
SORU:
Opsiyonların pratik işleyişi nasıldır?
CEVAP:
Opsiyon işlemleri, borsa üyesi aracı kurumlar vasıtasıyla yapılabilir. İşlem yapabilmek için yatırımcının yetkili bir borsa üyesinde (aracı kurum) hesap açtırması gereklidir. Hesap açmak için nelerin gerektiği, Sermaye Piyasası Kurulunun ve Borsanın düzenlemelerinde yer almaktadır. Hesap açma sırasında genellikle aracı kurum ile yatırımcı arasında bir sözleşme imzalanmakta, yatırımcının kimlik bilgileri alınmakta ve yatırımcının opsiyon işlemleri hakkında bilgilendirilmesi sağlanmaktadır.
Hesap açıldıktan sonra yatırımcı işlemlere başlayabilir. Yatırımcı alım veya satım isteklerini aracı kurumlara bizzat iletebileceği gibi aradaki sözleşmeye göre telefonla veya aracı kurumun sunduğu bilgisayar ekranları aracılığıyla da iletebilir. Yatırımcı emirlerini değişik fiyat belirleme şekillerinden biri ile bildirir. Yatırımcı sözleşmenin belirli bir fiyattan veya piyasada o an hangi fiyat geçerliyse onun üzerinden alınmasını isteyebilir. Ayrıca emirlerde hangi sözleşmede işlem yapılacağı, alım mı yoksa satım mı olacağı gibi bilgiler de yer alır.
Aracı kurum alınan bu emri borsaya iletir. Borsada emir gerçekleştirildikten sonra müşteri aracı kurum tarafından bilgilendirilir. Sözleşme alım ve satımı için gerekli teminat ve ödenmesi gereken primler, aracı kurum tarafından işlem gerçekleşmeden önce müşteriden tahsil edilir.
Borsada gerçekleştirilen işlemler, takas kurumu tarafından garanti edilir ve burada ayrıca izlenir. Borsalarda, satın alma ve satma opsiyonları; satırlara vadeler, sütunlara ise prim ve kullanım fiyatları yazılarak listelenir. Yatırımcılar, bu seçeneklerden birini seçerek işlem yapmak zorundadır.