RADYO VE TELEVİZYON TEKNİĞİ Dersi SES SİNYALİ VE KAYIT soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Optimum sinyal seviyesi nedir?


CEVAP: Ses kayıtlarında, ses sinyal seviyesi dikkatli gözlemlenmeli ve ayarlanmalıdır. Ses kayıt cihazlarının özelliklerine bağlı olarak, her ses cihazının kendine ait bir optimum ses sinyal seviyesi vardır. Optimum çalışma seviyesi ile gürültü seviyesi arasındaki alan, bir ses kaydında kullanılabilecek en güvenli alandır. Ses sinyalinin te-pe noktası optimum seviye çizgisinde korunabildiği sürece, ses sinyalinde herhangi bir bozulma oluşmaz. Genellikle sesler, mümkün olan en üst seviyede kaydedilmek istenir. Fakat sesin bozulma seviyesi ile optimum çalışma seviyesi arasında kalan alanda, ses sinyal seviyesini kontrol edebilmek güçtür. İngilizcede “headroom” olarak da tanımlanan ve “optimum çalışma seviyesi” ile “ses bozulma seviyesi” arasında kalan alan, ani ses yükselmelerine karşı korunması gereken ses tepe boşluğudur. Çünkü ses sinyali bozulma sınırını aştığında, sinyalde telafisi imkansız olabilen bozulmalar oluşacaktır. Sayısal ses seviye değerleri, genellikle negatif ( - ) desibel değerleri ile ifade edilir. “0 dB” ses sinyalinin ulaşabileceği en üst seviye değeridir. Çünkü sayısal ses seviyesinde “0 dB” asla aşılmamalıdır. Ses sinyalindeki ortalama seviye değeri çok yüksekse, çözünürlüğün bit değerleri “0 dB” üzerini tanımlayamayacağından, ses sinyalinin tepe noktalarında bazı kırpılmalar oluşur. Bu durumda ses sinyalinde bozulmalar oluşur. Ses seviyesindeki ani yükselmeleri engellemek için, ortalama ses seviyesi düşürülmelidir. Örneğin DAW (Digital Audio Workstation), DAT (Digital Audio Tape) ve MD (Mini Disc) gibi sayısal ses kayıt cihazlarında ya da sayısal video kameralarda “0 dBFS” (dB Full Scale) ses kayıt seviyesindeki en üst sınırdır. Sayısal ses kayıt cihazlarında Avrupa standartları olarak “-18 dBFS” optimum ses kayıt seviyesidir. Ses sinyalinin ulaşabileceği tepe noktası da “- 9 ile -6 dBFS” aralığında çalışıldığında, ses sinyalinde oluşabilecek bozulmalar önemli ölçüde engellenmiş olur.