MANTIĞIN GELİŞİMİ Dersi ORTAÇAĞ AVRUPASINDA MANTIK soru detayı:
SORU:
Ortaçağ mantıkçıları arasında göndermenin bölümlenmesine göre maddi gönderme nedir? Açıklayınız.
CEVAP:
Basitçe ifade edildiğinde maddi gönderme terimin kendisine göndermesidir. ‘İnsan bir addır’ ve ‘İnsan iki hecelidir’ tümcelerinde ‘insan’ terimi maddi gönderme ile kendine göndermektedir. Dolayısıyla, bir terimin bir önermedeki gönderim türünün (veya, daha kesin ifade edersek, bir terimin bir önermedeki bir geçişinin gönderim türünün) maddi gönderim olduğunun belirtilmesi, o terimin o önermede kullanılmadığını anıldığını söylemenin Ortaçağ mantığındaki yoludur: ‘İnsan iki hecelidir’ önermesi ne bir canlı türü olarak insanın ne de Ahmet, Ayşe gibi her bir insanın bir sözcük olduğunu ifade eder. Önermede ifade edilen bir harf dizisinin bir özelliğidir. Gündelik yazılı dilde bir sözcüğü anmanın yolu o sözcüğü tırnak işaretleri içine almaktır. Bu şekilde yukarıdaki önerme ‘ “İnsan” bir sözcüktür’ biçiminde ifade edilmektedir (Sembolik mantıkta ise, tırnak işaretleri yerine köşeli üst-parantezler gibi işaretlemelere başvurulur: A › B gibi).