MODERN ORTADOĞU TARİHİ Dersi Ortadoğu Tarihine Giriş soru detayı:
SORU:
Ortadoğu bölgesine tarihsel açıdan önemli olarak
görülmesinin atfedilen nedenleri nelerdir?
CEVAP:
Bu bölgenin sahip olduğu mekânsal özellikler,
nüfus çeşitliliği ve doğal kaynaklar da ona özel bir tanımın
yapılmasında etkili olmaktadır. Bu bölge insanlık tarihi
açısından da ayrı bir öneme haizdir. Tarihte insanların ilk
defa bir araya gelerek guruplar halinde yaşamaya
başladıkları, şehirleşmenin yaklaşık dört bin yıl önce ilk
defa ortaya çıktığı coğrafyadır. Üç büyük semavî din olan
Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslamiyet’in de doğduğu yerdir.
Bu dinlerin kutsal mekânlarının da buralarda yer alması
insanlık nazarında ayrı bir cazibe oluşturmaktadır.
Tarih boyunca ancak bu bölgelere hakim olabilen
devletlerin büyük imparatorluklar kurabilmişlerdir.
Ortadoğu, Afrika-Avrasya kara kitlelerinin doğal kavşak
noktasıdır. En önemli geçiş yollarının üstündedir. Tarih
boyunca Nil Deltası ve Sina Yarımadası kullanılarak
karadan Akdeniz ile Kızıldeniz birbirine bağlanırken bu
gün aynı işlevi Süveyş kanalı yapmaktadır.
5. Bir bölgenin önemine ilişkin vurgulanan jeopolitik
kavramı nasıl açıklanabilir?
Cevap: Jeopolitik, coğrafya ve tarihin belirlediği
ilişkilerdir. Devletlerin dış politika davranışlarını,
ülkelerin coğrafi konumu, fiziki çevresi, sahip olduğu
kaynaklar, geçiş yolları vs. ile ilişkilendiren yaklaşımdır.
Kısaca bir bölgenin coğrafyası ve orada gelişen tarih, o
bölgenin jeopolitiğini (coğrafyadan kaynaklanan siyasi
önemini) belirleyen dinamiklerdir.