TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi OSMANLI’DAN TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURULUŞUNA GEÇİŞ DÖNEMİ soru detayı:
SORU:
Osmanlı Devleti’ndeki batılılaşma kısaca nasıl açıklanabilir?
CEVAP:
Osmanlı Devleti’nde batılılaşmanın bir adımı olarak batılı kıyafet ve batının adab-ı muaşeretinin alınmıştır. II. Mahmut döneminden itibaren Osmanlı aydını ve bürokratları toplumun geleneksel kıyafetlerinden farklılaşarak “Avrupai” olarak giyinmeye başlamışlardır. Bir nevi gardırop modernizmi seklinde görünen Batılılaşma eğilimi aslında adab-ı muaşerete de yansımış ve gündelik hayatı kapsamaya başlamıştır. Osmanlı ekâbirinin yabancılara verdiği davetlerde kadın ve erkeğin birlikteliği, sofra adabının masa adabına dönüşmesi, pantolon, ceket ve kravattan oluşan erkek sıklığından bahsedilmesi, kadınların yeni saç modellerine meyletmesi gündelik hayatta gözlemlenen dönüşümlerdir.
Tanzimat Dönemi romanlarına bakıldığında Paris’te moda olan kıyafetlerin kısa süre sonra Beyoğlu vitrinlerini süslediği görülmüştür. Yine Bu dönemin iyi kazananlar arasında Batılı kıyafetler dikiminde ustalaşan Rum ve Ermeni terziler olmuştur. Maddi bir kültürel öge olarak ev ve ev içi yaşam da tıpkı kıyafetler gibi kültürel birikimi yansıtmakta ve kültürel dönüşümü izlemekte önemli yer tutmaktadır. Alafranga mobilyaların ev içi düzenini değiştirmesi görgü kurallarının ve insanlar arası ilişkilerin yeniden düzenlenmesini gerekli kılmıştır. Evlerin selamlık bölümlerini salonlara dönüştüren Osmanlı ekâbiri Batılı mobilyaları da kendilerine uyarlayarak tıpkı sedir gibi duvara yaslamaktadır.